مبحث سوم - قبولی شخص ثالث
ماده 239 - هر گاه براتی نكول شد و اعتراض عمل آمد شخص ثالثی میتواند آن را براتدهنده یا یكی ظهرنویسها قبول كند - قبولیشخص ثالث باید اعتراضنامه قید شده امضاء او برسد.
ماده 240 - بعد قبولی شخص ثالث نیز تا برات تأدیه نشده كلیه حقوقی كه برای دارنده برات نكول آن مقابل براتدهنده و ظهرنویسهاحاصل میشود محفوظ خواهد بود.
مبحث چهارم - وعده برات
ماده 241 - برات ممكن است رویت باشد یا وعده یك یا چند روز یا یك یا چند ماه رؤیت برات یا وعده یك یا چند روز یا یك یا چند ماه تاریخ برات - ممكن است پرداخت روز معینی موكول شده باشد.
ماده 242 - هر گاه برات بیوعده قبول شد باید فوراً پرداخته شود.
ماده 243 - موعد پرداخت براتی كه یك یا چند روز یا یك یا چند ماه رؤیت وعده دارد وسیله تاریخ قبولی یا تاریخ اعتراضنامه نكول معینمیشود.
ماده 244 - اگر موعد پرداخت برات با تعطیل رسمی تصادف كرد باید روز بعد تعطیل تأدیه شود.
تبصره - همین قاعده مورد سایر اوراق تجارتی نیز رعایت خواهد شد.
مبحث پنجم - ظهرنویسی
ماده 245 - انتقال برات وسیله ظهرنویسی عمل میآید.
ماده 246 - ظهرنویسی باید امضاء ظهرنویس برسد - ممكن است ظهرنویسی تاریخ و اسم كسی كه برات او انتقال داده میشود قید گردد.
ماده 247 - ظهرنویسی حاكی انتقال برات است مگر اینكه ظهرنویسی وكالت وصول را قید نموده باشد كه این صورت انتقال برات واقعنشده ولی دارنده برات حق وصول و لدیالاقتضاء حق اعتراض و اقامه دعوی برای وصول خواهد داشت. جز مواردی كه خلاف این برات تصریحشده باشد.
ماده 248 - هر گاه ظهرنویس ظهرنویسی تاریخ مقدمی قید كند مزور شناخته میشود.
مبحث ششم - مسئولیت
ماده 249 - براتدهنده - كسی كه برات را قبول كرده و ظهرنویسها مقابل دارنده برات مسئولیت تضامنی دارند. دارنده برات صورت عدم تأدیه و اعتراض میتواند هر كدام آنها كه بخواهد منفرداً یا چند نفر یا تمام آنها مجتمعاً رجوع نماید. همین حق را هر یك ظهرنویسها نسبت براتدهنده و ظهرنویسهای ماقبل خود دارد. اقامه دعوی بر علیه یك یا چند نفر مسئولین موجب اسقاط حق رجوع سایر مسئولیت برات نیست - اقامهكننده دعوی ملزم نیست ترتیبظهرنویسی را حیث تاریخ رعایت كند. ضامنی كه ضمانت براتدهنده یا محالعلیه یا ظهرنویسی را كرده فقط با كسی مسئولیت تضامنی دارد كه او ضمانت نموده است.
ماده 250 - هر یك مسئولین تأدیه برات میتواند پرداخت را تسلیم برات و اعتراضنامه و صورتحساب متفرعات و مخارج قانونی كه بایدبپردازد موكول كند.
ماده 251 - هر گاه چند نفر مسئولین برات ورشكست شوند دارنده برات میتواند هر یك غرما یا تمام غرما برای وصول تمام طلب خود(وجه برات و متفرعات و مخارج قانونی) داخل شود تا اینكه طلب خود را كاملاً وصول نماید - مدیر تصفیه هیچ یك ورشكستگان نمیتواند برایوجهی كه صاحب چنین طلب پرداخته میشود مدیر تصفیه ورشكسته دیگر رجوع نماید مگر صورتی كه مجموع وجوهی كه دارایی تمامورشكستگان صاحب طلب تخصیص مییابد بیش میزان طلب او باشد این صورت مازاد باید ترتیب تاریخ تعهد تا میزان وجهی كه هر كدامپرداختهاند - جزء دارایی ورشكستگان محسوب گردد كه سایر ورشكستهها حق رجوع دارند.
تبصره - مفاد این ماده مورد ورشكستگی هر چند نفری نیز كه برای پرداخت یك دین مسئولیت تضامنی داشته باشند مرعی خواهد بود.
مبحث هفتم - پرداخت
ماده 252 - پرداخت برات انواع پولی كه آن معین شده عمل میآید.
ماده 253 - اگر دارنده برات براتدهنده یا كسی كه برات را او منتقل كرده است پولی غیر آن نوع كه برات معین شده است بدهد و آن برات نتیجه نكول یا امتناع قبول یا عدم تأدیه اعتراض شود دارنده برات میتواند دهنده برات یا انتقالدهنده نوع پولی را كه داده یا نوع پولی كه برات معین شده مطالبه كند ولی سایر مسئولین وجه برات جز نوع پولی كه برات معین شده قابل مطالبه نیست.
ماده 254 - برات وعده باید روز آخر وعده پرداخته شود.
ماده 255 - روز رؤیت برواتی كه وعده رؤیت است و روز صدور برات برواتی كه وعده تاریخ صدور است حساب نخواهد شد.
ماده 256 - شخصی كه وجه برات را قبل موعد تأدیه نموده مقابل اشخاصی كه نسبت وجه برات حقی دارند مسئول است.
ماده 257 - اگر دارنده برات كسی كه قبولی نوشته مهلتی برای پرداخت بدهد ظهرنویسهای ماقبل خود و براتدهنده كه مهلت مزبوررضایت ندادهاند حق رجوع نخواهد داشت.
ماده 258 - شخصی كه سر وعده وجه برات را میپردازد بریالذمه محسوب میشود مگر آنكه وجه برات قانوناً نزد او توقیف شده باشد.
ماده 259 - پرداخت وجه برات ممكن است موجب نسخه ثانی یا ثالث یا رابع الخ عمل آید صورتی كه روی آن نسخه قید شده باشد كهپس پرداخت وجه موجب این نسخه نسخ دیگر اعتبار ساقط است.
ماده 260 - شخصی كه وجه برات را بر حسب نسخه بپردازد كه روی آن قبولی نوشته نشده مقابل شخصی كه نسخه قبولی شده را داردمسئول پرداخت وجه آن است.
ماده 261 - صورت گم شدن براتی كه هنوز قبول نشده است صاحب آن میتواند وصول وجه آن را بر حسب نسخه ثانی یا ثالث یا رابع الختقاضا كند.
ماده 262 - اگر نسخه مفقود نسخه باشد كه قبولی روی آن نوشته شده تقاضای پرداخت روی نسخههای دیگر فقط موجب امر محكمه پس دادن ضامن عمل میآید.
ماده 263 - اگر شخصی كه برات را گم كرده - اعم اینكه قبولی نوشته شده یا نشده باشد میتواند نسخه ثانی یا ثالث یا رابع الخ را تحصیل نمایدپس اثبات اینكه برات متعلق او است میتواند با دادن ضامن تأدیه وجه آن را موجب امر محكمه مطالبه كند.
ماده 264 - اگر با وجود تقاضایی كه مورد مواد 261 - 262 و 263 عمل آمده است تأدیه وجه برات امتناع شود صاحب برات مفقودمیتواند تمام حقوق خود را موجب اعتراضنامه محفوظ بدارد.
ماده 265 - اعتراضنامه مذكور ماده فوق باید ظرف 24 ساعت تاریخ وعده برات تنظیم شده و مواعد و ترتیبی كه این قانون برایابلاغ اعتراضنامه معین شده است براتدهنده و ظهرنویسها ابلاغ گردد.
ماده 266 - صاحب برات مفقود برای تحصیل نسخه ثانی باید ظهرنویسی كه بلافاصله قبل او بوده است رجوع نماید - ظهرنویس مزبور ملزماست صاحب برات اختیار مراجعه ظهرنویس ماقبل خود داده و راهنمایی كند و همچنین هر ظهرنویس باید اختیار رجوع ظهرنویس ماقبل خودبدهد تا براتدهنده برسد - مخارج این اقدامات بر عهده صاحب برات مفقود خواهد بود. ظهرنویس صورت امتناع دادن اختیار مسئول تأدیه وجه برات و خساراتی است كه بر صاحب برات مفقود وارد شده است.
ماده 267 - صورتی كه ضامن برات مفقود (رجوع مواد 262 و 263) مدتی برای ضمانت خود معین نكرده باشد مدت ضمان سه سال است وهر گاه ظرف این سه سال رسماً مطالبه یا اقامه دعوی نشده باشد دیگر این حیث دعوی بر علیه او محكمه مسموع نخواهد بود.
ماده 268 - اگر مبلغی وجه برات پرداخته شود همان اندازه براتدهنده و ظهرنویسها بری میشوند و دارنده برات فقط نسبت بقیه میتوانداعتراض كند.
ماده 269 - محاكم نمیتوانند بدون رضایت صاحب برات برای تأدیه وجه برات مهلتی بدهند.