آیا تا به حال به این اندیشیده اید که موضوعی را انجام دهید و یا اقدام به فعالیت و راه اندازی ایده ای بکنید که قبلا نمونه آن موجود نبوده است؟ حتما پس از تفکر بسیار به این نتیجه رسیده اید که با انتشار این ایده حتما به راحتی افرادی این ایده را از شما کپی خواهند کرد و تا شما دست بجنبانید موضوع تفکر شما توسط فرد دیگری مورد استفاده قرار گرفته است.
ایده فکری چیست؟
همیشه ایده ها و نظرات افراد صنعتی نیستند. یعنی اینکه آنها را در قالب موضوعات قابل لمس و دیدنی بیافرینند و پس از آن برای همه مشهود شوند. گاهی حاصل یک اندیشه ایجاد یک ایده نو است که قبلا وجود نداشته. مثلا راه اندازی یک کار جدید، انجام یک کار متفاوت با راه حل جدید، تولید یک اثر مانند کتاب و داستان، یک محتوا، یک فیام و شاید یک اختراع . همه این موضوعات حاصل تفکر و ایدئولوژی شما هستند و هنوز بر کسی بر ملا و فاش نشده اند. گاهی برای اینکه این ایده ها به سرانجام برسند باید مشورت کرد و یا باید اقدامات اولیه انجام شود و همیشه بیم این وجود دارد که نکند با فاش سازی این ایده ، احتمال سرقت آن وجود داشته باشد.
در لاتین به این موضوع Intellectual Property یا مالکیت فکری گفته می شود. مالکیت فکری درست متضاد مالکیت صنعتی است ولی هر دو قابل دفاع و ثبت می باشد و اصل و درست کار هم همین می باشد. شما قبل از فاش سازی ایده خود می توانید با آوردن آن بر روی کاغذ و مستنداتی و اثبات وجود آن به نام خود و تفکر خود آن را در سازمان مالکیت معنوی به ثبت برسانید تا احتمال سرقت آن به حداقل برسد و در صورت مشاهده نمونه قابل دفاع باشد.
چرا باید ایده فکری را به ثبت رساند؟
هرگاه شما موضوعی قابل لمس را ارائه کنید که تازه و جدید باشد یا به عنوان اختراع قابل ثبت است و یا به عنوان طرح صنعتی ولی گاهی این موضوع جدید در حد ایده و حاصل تفکر است. قابل لمس نیست و نامحسوس است. تا زمانی که این ایده نا محسوس در ذهن شما چرخش می کند که جایی برای نگرانی نیست ولی در نهایت برای شروع ایده خود مجبور خواهید بود آن را فاش سازید و این ابتدای خطر برای ایده و تفکر شما است.
برای همین ضرورت دارد تا ایده ها و داشته های معنوی افراد هم قابل ثبت و دفاع باشند. شاید با یک توضیح بتوان بیشتر این مورد را آشکار کرد. شما وقتی یک کتاب را خریداری می کنید صاحب کتاب می شوید ولی صاحب محتوای درون کتاب فرد دیگری است که اولین بار آنها را بر روی رشته قلم جاری ساخته و حاصل تفکرات او بوده است.
چه نوع ایده های فکری قابل ثبت هستند؟
هر آنچه حاصل تفکرات و ایده های شما باشد به عنوان یک ایده فکری قابل ثبت است. از نمونه های این گونه ایده های فکری می توان به انواع برند ها و نشانه های تجاری، فیلم ها و فیلم نامه ها ، فرمول های شیمی، کتاب، اجرا های جدید مثلا در موسیقی و یا تئاتر و نوازندگی، تابلو ها و نقاشی ها، نشانه های جغرافیایی، طرح ها، تصاویر، گونه های گیاهی، عطرها، موضوع شرکت ها، برنامه های جدید رایانه ای، و .... اشاره نمود.
نحوه ثبت ایده فکری
مطابق با قانون تجاری ایران صاحبین مالکیت معنوی می توانند ایده های خود را به ثبت برسانند و از حقوق ناشی از آن بهره مند شوند. این حقوق می تواند به کار گرفته شود و یا همانند سایر موضوعات دارای ارزش ریالی فروخته و یا اجاره داده شود. حتی مالک ایده فکری می توان امتیاز ایده خود را لیسانسه کند یعنی بصورت اجاره برای مدت زمانی محدود به دیگری و در ازا مبلغ و یا هر توافق دیگری قرار دهد. ایده های فکری می توانند هم زمان توسط یک تا چند مالکیت معنوی مورد حمایت باشند.
حقوق مالکیت معنوی بصورت داخلی و بین المللی قابل ثبت می باشند و در صورتیکه بصورت بین المللی به ثبت رسانده شوند حمایت از یک ایده در سطح جهانی اجرا می شود. متولی ثبت ایده فکری در سطح بین المللی سازمان جهانی مالکیت معنوی wipo می باشد
هر فرد حقوقی و حقیقی در صورتیکه مالک یک ایده فکری جدید باشد می توان آن را به نام خود و با ارائه مدارک لازم به ثبت برساند.
ایده فکری باید جدید و نوین باشد و قبلا نمونه آن همانگونه که اشاره شد مشهود نشده باشد. اگر این ایده و فکر قابل استناد و اجرایی باشد و قابل دفاع شناخته شود و موهومات و خرافات نباشد می تواند به ثبت برسد و با توجه به اینکه نمونه آن قبلا ارائه نشده فردی که اولین بار ادعای ثبت چنین تفکر و ایده ای را داشته باشد به عنوان صاحب ایده شناخته خواهد شد. لذا درک حفاظت و مراقبت از ایده فکری تا زمان ثبت بسیار مهم است.
چه ایده هایی را می توان به عنوان ایده فکری به ثبت رساند؟
ایده های فکری باید سه لازمه اصلی را رعایت کرده باشند تا قابل ثبت باشند:
- جدید و نو باشند و قبلا نمونه آنها ارائه نشده باشد
- کاربردی بوده و بتوان آن را اجرایی کرد بخصوص در صنعت
- دارای نوآوری، ابتکار و خلاقیت باشد
هدف اصلی از ثبت ایده فکری چیست؟
حمایت از ایده و تفکرات جدید و نو لازمه نوآوری و خلاقیت و رشد روز افزون در صنایع مختلف است. از آنجایی که افراد خلاق و قابل ایده باید برای تفکرات خود ارزش قائل شوند و هر روز این ایده ها و تفکرات در جامعه بیشتر شود و ایده های فکری بهبود مستمر در هر صنعت و کاری را موجب می شود و حتی بسیاری از کارآفرینی ها و توسعه کشوری در گرو این ایده های فکری است لذا حمایت و ارزش گذاری بر ایده های فکری افراد خلاق و نوآور لازمه هر جامعه مدنی و قانون مندی می باشد. نبود حمایت از ایده های فکری باعث از بین رفتن انگیزه افراد خلاق می شود و دزدی و سرقت و ورود انواع کالا بی کیفیت و بی هویت در بازار از نشانه های آن می باشد.
مدارک لازم برای ثبت ایده های فکری
اشخاص حقوقی:
- روزنامه تاسیس و آخرین تغییرات شرکت
- کپی مدارک شناسایی مدیر عامل شرکت
- نمونه ایده فکری و یا توضیحات کامل در این خصوص
- آدرس دقیق محل فعالیت شرکت
اشخاص حقیقی:
- کپی مدارک شناسایی متقاضی
- نمونه ایده فکری و یا توضیحات کامل
- آدرس دقیق پستی
برای ثبت ایده های فکری خود از متخصصین این حوزه در موسسه حقوقی ثبت شرکت ویونا مشاوره لازم را دریافت نمایید. ما در این موسسه بهترین کارشناسان را گرد هم آورده ایم تا بتوانیم بهترین خدمات را به علاقمندان به رشد و شکوفایی میهن عزیزمان ایران بکنیم.