شرکت های مختلف به منظور داشتن فعالیت های بین المللی می توانند اقدام به ثبت شرکت بصورت بین المللی بکنند. شرکت های بین المللی در واقع شرکت هایی هستند که محصولات خود را به سایر کشور های دنیا صادر می کنند. این شرکت ها با داشتن حساب های بین المللی و قبول بسیاری از معاهدات و توافقات بین المللی اقدام به تجارت و داد و ستد در عرصه بین المللی می کنند و در این راستا هم پا با بسیاری از شرکت های بزرگ دنیا بخشی از نیاز های مورد نیاز سایر کشورهای دنیا را فراهم می کنند.
اما استفاده از این موقعیت مطلوب بین المللی که بسیار سود اور است نیاز دارد تا حمایت هایی از شرکت های حقوقی را در این عرصه به همراه داشته باشد. صرف داشتن موقعیت تجاری خوب نمی توان انگیزه کافی را به بسیاری از شرکت ها برای سرمایه گذاری و تجارت بین الملل بدهد و این موضوع ، موضوعی نبوده که از طرف بسیاری از نهاد های بین المللی و موسسات تجاری دنیا نادیده قلمداد شود.
در این راستا بسیاری از معادهات بین المللی و حتی اغلب کشورهای سرمایه پذیر دنیا به منظور حمایت از شرکت های خارجی و چند ملیتی قواعد و قوانینی را مشخص نموده اند تا از طریق آن سرمایه گذار با خیال آسوده بتواند اقدام به تجارت با شرکت ها و یا تجار این کشورها نموده و از حمایت های تعریف شده در این کشورها بهره مند باشد.
با تمامی تحریم ها و مشکلاتی که سایه سنگینی بر روابط تجاری برخی از کشورها مانند ایران شده اما باز هم شاهد رشد تعاملات بین المللی و ارتباط هر چه بیشتر کشورها برای تامین خواسته ها و نیاز های خودشان بواسطه دسترسی و داشتن امکانات لازم در دیگر کشورها و بواسطه اشخاص حقوقی دیگر هستیم. به عنوان مثال منابع نفتی و پتروشیمی موجود در کشورهایی مانند ایران و تامین نیاز بسیاری از شرکت ها به این مهم با داشتن ارتباط بین شرکت های تجاری تنها محقق خواهد شد که از این نمونه ها بسیار داریم.
شرایط موجود جغرافیایی، شرایط آب و هوایی، منابع و زیر ساخت ها، دانش و اطلاعات و ... از عواملی هستند که بصورت متمرکز در دست یک کشور وجود ندارند و بنا بر تجربه و نگاه به قرن ها زندگی بشر روی زمین داشتن همه این امکانات هم نمی تواند برای یک کشور محقق شود. لیکن داشتن تعاملات و ارتباطات تجاری امری ضروری در بین کشورها است.
وجود شرکت های چند ملیتی عمدتا تامین کننده این مراودات است که همانگونه که توضیح داده شد هر چند این شرکت ها در یک کشور ثبت می شوند ولی بواسطه حضور در بازارهای مختلف توسط کشورهای متفاوتی حمایت مالی و دیپلماتیک می شوند و حتی نیروی مالی و انسانی آنها هم در این کشور ها معمولا تامین می شود.
حال وجود قواعد و مقررات متفاوت در کشورهای مختلف و حتی زیر ساخت ها ، خواسته ها، توقعات، قوانین و ... متفاوت نمی تواند الگوی مناسبی برای تعمالات بین الملل باشد. از این رو نیاز است که شرکت ها بواسطه یک سری قوانین و مقررات بین المللی حمایت شوند.
حمایت دیپلماتیک از شرکت های تجاری بین المللی
توضیح دادیم که برای تجارت و داد و ستد بین المللی و به منظور حمایت از انواع شرکت های فعال در حوزه بین المللی مجموعه ای از قوانین و مقررات در سازمان هایی مانند سازمان ملل متحد، اتحادیه اروپا، اتحادیه انگلیس و ... وجود دارد که کشورهای سرمایه گذار و سرمایه پذیر را موظف به رعایت برخی موارد و حمایت همه جانبه بخصوص از سرمایه گذار می کند.
در این راستا کشورهایی که خواهان سرمایه گذاری در کشور خود هستند باید امکانات لازم از جمله ایجاد زمینه های سرمایه گذاری، تضمین و بیمه سرمایه، منع مصادره سرمایه بصورت ناگهانی، دریافت حداقل مالیات از شرکت های خارجی و حتی معافیت مالیاتی در برخی از زمینه ها و ... را برای شرکت های سرمایه گذار خارجی و شرکت های چند ملیتی مشخص و فراهم نماید.
ضمن اینکه این کشورها باید شرایط سرمایه گذاری را برای شرکت های خارجی تسهیل کنند و حتی برخی از زمینه ها را برای سرمایه گذاری فراهم نمایند.
این کشورها باید با عقد قراردادی مشخص سرمایه گذاری شرکت های چند ملیتی و بین المللی را در کشور خود ضمانت نمایند و موجبات ایمنی و امنیت سرمایه ، سرمایه گذاران خارجی را کاملا فراهم کنند.
چگونگی حمایت از سرمایه گذاران خارجی و شرکت های چند ملیتی در کشورهای دیگر
بصورت کلی تمامی کشورهای دنیا که خواهان سرمایه گذاری شرکت های چند ملیتی و خارجی در کشور خود هستند باید حمایت های لازم را از این شرکت ها انجام دهند. حتی جالب است بدانید که بعضا در برخی از کشورها سیاست ها و قوانینی اتخاذ شده که این کشورها شرکت های سرمایه گذار داخلی خود را برای سرمایه گذاری در دیگر کشورها تشویق و حمایت می کنند.
به عنوان مثال در قوانین کشورهای انگلیس و آمریکا بند هایی دیده شده که باعث تشویق و ترغیب سرمایه گذاران و اتباع محلی خودشان برای سرمایه گذاری در کشورهای دیگر است. مثلا به آنها امتیازاتی داده می شود که در صورت متضرر شدن خود دولت ضرر انها را جبران می کند.
یکی از این قوانین بیمه سرمایه گذاری خارجی است. این نوع بیمه که نوعی بیمه ملی است هرگونه سرمایه گذاری شرکت ها و افراد را در سایر کشورها پشتیبانی می کند تا در صورت بروز هر گونه اتفاق سیاسی و یا احتمالی که خارج از کنترل شرکت ها بوده و باعث ضرر به انها شده بتوانند ضرر خود را از بیمه جبران کنند.
راهکار دیگر حمایت از سرمایه گذار انجام معاهدات بین المللی با کشور سرمایه پذیر می باشد. بر این اساس شرکت های بین المللی یا چند ملیتی برای سرمایه گذاری در یک کشور دیگر با ان کشور یک معاهده امضا می کنند. این معاهده متضمن سرمایه گذاری شرکت سرمایه گذار در کشور سرمایه پذیر است و در واقع هیچ یک از طرفین نمی تواند بدون توافق معاهده را نقض و در غیر اینصورت باید تمام خسارت های طرف مقابل پرداخت شود.
نحوه حمایت از شرکت ها در حقوق بین الملل
حال با تمامی پیش بینی های صورت گرفته و قوانین موجود اگر شرکت سرمایه گذار و یا کشور سرمایه پذیر دچار ضرر و زیان شوند راهکار چیست؟
دادگاه بین المللی لاهه به عنوان مرجع رسیدگی کننده به شکایات در این خصوص شناخته می شود. در این حالت چه سرمایه گذار و چه سرمایه پذیر در صورت بد عهدی و یا اختلال در بند های قرارداد می تواند از طرف مقابل خود به این مرجع با ارائه مستندات کافی شکایت کند.
مطابق با قوانین و مقررات بین المللی داشتن تابعیت، پاکدستی مدعی و رجوع به محاکم کشور میزان سه اصل مهم دیپلماتیک برای حمایت دیپلماتیک از شرکت ها شناخته می شود.
داشتن تابعیت
تابعیت یعنی رابطه سیاسی هر شخص به یک دولت به صورتیکه این شخص حقوقی و یا حقیقی در واقع تابع قوانین و مقررات این کشور می باشد. داشتن تابعیت اهمیت بسیار زیادی در نطر محاکم بین المللی دارد زیرا یکی از اولین مواردی که محاکم قضایی به ان ورود پیدا می کنند تابعیت و حمایت سیاسی از شرکت یا شخص معترض و یا مورد اعتراض می باشد.
پاکدستی مدعی
پاکدستی بصورت کلی باید برابر با حسن نیت دعوی در نظر گرفته شود. در حقوق بین الملل در صورت بروز اختلاف در حوزه های سرمایه گذاری و یا سرمایه پذیری مدعی نمی تواند و نباید به هیچ طریقی در مورد اختلاف دخالتی داشته باشد. نداشتن دخالت سیاسی، مفاسد مالی و یا هر گونه فساد دیگر و رعایت قوانین تجاری و اقتصادی کشور میزبان از دیگر نکات قابل اهمیت و شناخته شده در پاکدستی می باشد.
دادخواهی محلی
دادخواهی محلی به این معنی است که فرد دادخواه باید ابتدا در محاکم قضایی محلی مراحل دادرسی را سپری نموده باشد و بدون وجود رعایت این مراحل در کشور متبوع نمی توان در محاکم بین المللی ادعایی را به ثبت رساند.
موسسه حقوقی بین المللی ویونا با افتخار به همراهی بهترین وکلای بین المللی آماده عقد قرار داد با علاقمندان به ثبت شرکت بصورت بین المللی و یا انجام امور مرتبط با حمایت های لازم در حقوق بین المللی برای هم میهنان عزیز می باشد.