قانون اشخاص حقوقی و شرکت های تجاری : ( بخش اول )
اشخاص حقوقی :
اشخاص حقوقی داخلی شامل دولت و موسسات دولتی و شرکت های دولتی و موسسات و نهادهای عمومی غیردولتی و موسسات غیر تجاری و شرکت های تجاری و موقوفات است. این اشخاص حقوقی باید نزد مرجع ثبت شرکت ها به ثبت برسند و شخصیت حقوقی آنها پس از ثبت در مرجع مذکور و آگهی مراتب در روزنامه رسمی کشور به هزینه شخص حقوقی علیه ثالث قابل استناد است و اینکه حق الثبت اشخاص حقوقی بر اساس قوانین اخذ می شود .
اطلاعاتی که مربوط به اشخاص حقوقی است نزد مرجع ثبت شرکت ها به ثبت می رسد جز در موارد مصرح غیر محرمانه محسوب می شود و تمام اشخاص می توانند با مراجعه به مرجع مذکور اطلاعات مربوط به اشخاص حقوقی را مطالعه و به هزینه خود از ان رونوشت و یا تصویر بگیرند و اینکه مرجع ثبت شرکت ها برای کلیه اشخاص حقوقی که ثبت ان ها الزامی است یک شناسه انحصاری را به ان ها اختصاص می دهد .
اقامتگاه یک شخص حقوقی مرکز اصلی آن است اقامتگاه مقرر در اساسنامه شرکت های تجاری و موسسات غیر تجارتی مرکز اصلی ان ها محسوب می گردد مگر خلاف ان ثابت شود
نکته : موسسات دولتی و موسسات و نهاد های عمومی غیر دولتی و شرکتهای دولتی که به موجب قانون خاص با ذکر نام و ارکان تشکیل می شوند از زمان لازم الاجراء شدن قانون تشکیل دارای شخصیت حقوقی می شوند و نیاز به ثبت ندارند و باید گفت که نحوه تشکیل و شرایط ثبت موسسات غیر تجاری مطابق ایین نامه ای است که ظرف شش ما پس از لازم الاجراء شدن این قانون به وسیله وزارت دادگستری با همکاری سازمان ثبت اسناد و املاک کشور تهیه می شود و به تصویب رئیس قوه قضائیه می رسد . مرجع های قضائی باید نسخه ای از آراء قطعی موثر بر حقوق اشخاص ثالث در تجارت با اشخاص حقوقی مانند توقف . ورشکستگی انحلال و منع معامله را برای درج در دفتر ثبت شرکت ها به مرجع ثبت شرکت ها ارسال کنند در صورت رفع موارد مذکور یا اعاده اعتبار ورشکسته کلیه اطلاعات راجع به امور مذکور محرمانه محسوب و افشاء کننده ان به حبس تعزیری در جه هفت محکوم می شود
شرکتهای تجاری :
شرکت های تجاری بر اساس قانون تجارت هفت نوع میباشد:
1- شرکت سهامی که به دو نوع خاص و عام است
2- شرکت با مسئولیت محدود
3- شرکت مختلط سهامی
4- شرکت مختلط غیر سهامی
5- شرکت نسبی
6 – شرکت تضامنی
7- شرکت تعاونی
کلیات تشکیل شرکت ها
برای تشکیل شرکت تجاری موسسان ان باید پس از تعیین نام در مرجع ثبت شرکت ها اظهارنامه ای حاکی از تعهد تمام سرمایه شرکت را به ضمیمه مدارک زیر به مرجع مذکور تسلیم و رسید دریافت کنند:
1- مدارک مصدق هویت موسسان 2- صورتجلسه مجمع عمومی موسس 3- اساسنامه شرکت 4- گواهینامه بانکی حاکی از تادیه سرمایه نقدی در حسابی به نام شرکت در شرف تاسیس و تودیع اسناد مالکیت سرمایه غیر نقدی به نام شرکت مذکور به ترتیب مقرر در این قانون اظهار نامه مذکور در ماده ( 145 ) این قانون باید با قید تاریخ به امضای کلیه موسسان برسد و موارد زیردر ان ذکر شود : این موارد عبارتند از »» 1- هویت موسسان و نشانی دقیق اقامتگاه انان
2- نام شرکت 3- موضوع شرکت 4- مدت شرکت 5- اقامتگاه شرکت و.....
باید گفت که منظور از هویت در این قانون نام. نام خانوادگی و شماره ملی شخص حقیقی و نام نوع و شناسه انحصاری شخص حقوقی است در مورد شرکت های موضوع میزان سرمایه تادیه و یا تسلیم شده و نحوه ی مطالبه بقیه سرمایه شرکت در صورتی که تمام ان تادیه و یا تسلیم نشده باشد و مهلت تادیه ان که در هر حال نباید از 5 سال بیشتر باشد باید در اظهارنامه ثبتی شرکت درج شود .
اساسنامه مذکور در قانون باید با قید تاریخ به امضای موسسان برسد و موارد زیر در ان ذکر شود مثل :
1- نام شرکت 2- موضوع شرکت 3- مدت شرکت 4- اقامتگاه شرکت و......
ارکان های شرکت های تجاری :
1- مجمع عمومی 2- مدیر یا مدیران 3- مدیر عامل 4- بازرس یا بازرسان
در خصوص مجمع عمومی از اجتماع شرکا و یا سهامدارن شرکت تشکیل می گردد نصاب لازم برای تشکیل هر یک از مجامع و یا تصمیم گیری در ان ها به موجب اساسنامه معین می شود مگر اینکه در این قانون ترتیب دیگری مقرر شود
انواع مجمع عمومی عبارتند از : 1- مجمع عمومی موسس 2- مجمع عمومی عادی 3- مجمع عمومی فوق العاده
وظایف مجمع های عموی می توان به موارد فوق اشاره کرد
1- تصویب اساسنامه شرکت 2- انتخاب اولین مدیر یا مدیران و بازرسان شرکت
3- تعیین روزنامه اصلی و علی البدل شرکت و پایگاه الکترونیکی ان در صورت تکلیف شرکت به داشتن ان ها به موجب قانون یا اساسنامه
در شرکت های که مطابق مقررات این قانون یا اساسنامه مکلف به داشتن روزنامه می باشند در کلیه موارد برای تشکیل مجمع عمومی شرکا و یا سهامداران باید از طریق نشر اگهی در روزنامه شرکت دعوت شوند مجمع عمومی عادی سالانه باید در هر سال حداقل یک روزنامه اصلی و یک روزنامه علی البدل برای شرکت تعیین کند این تصمیم باید در روزنامه قبلی شرکت منتشر گردد در صورتی که انتشار روزنامه شرکت به هر علت متوقف گردد روزنامه علی البدل جانشین روزنامه اصلی می شود
مکان تشکیل مجمع عمومی باید در محدوده شهر اقامتگاه شرکت باشد مگر اینکه کلیه شرکا و یا سهامداران بر تشکیل مجمع عمومی در مکان دیگر توافق کنند
هر یک از شرکا به نسبت سرمایه و هر سهامدار به تعداد سهام خود در شرکت رای دارد مگر اینکه قانون یا اساسنامه ترتیب دیگری مقرر نماید
و در اخر هر شریک و یا سهامدار می تواند به هزینه خود از صورتجلسه مجمع عمومی رونوشت یا تصویر بگیرد