پیشرفت سریع علم و تولیدات علمی، اختراعات و نوآوریها به قدری سریع می باشد که برای هر کشوری وجود اشخاصی که بتوانند در این زمینه فعالیت های ارزشمندی داشته باشند لازم و ضروری است. مسلماً بستر اولیه و اصلی این امر در مراکز آموزشی و دانشگاهها فراهم می شود. اما به صرف تکیه به دانشگاهها پیشرفت لازم حاصل نخواهد شد. از این جهت مراکزی تحت عنوان پارک های علم و فناوری بوجود آمده اند که هدف اصلی آنها تبدیل علم به ثروت می باشد. به این معنی که ایده و ابتکارات افراد را به محصولات تبدیل نمایند و بتوانند از آنها استفاده های لازم را انجام دهند.از طرف دیگر با توجه به برنامه های توسعه ای و خصوصی سازی، شرکت های خصوصی در این زمینه تاسیس شده و شروع به فعالیت نموده اند اما با توجه به اینکه انجام فعالیت های فوق نیازمند پشتوانه های مالی بزرگی می باشد لذا دولت با حمایت خود از این گونه شرکتها و اشخاص قدم بزرگی در جهت پیشرفت علمی و صنعتی کشور برداشته است.
به همین دلیل کارگروهی تحت عنوان "کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت ها و موسسات دانش بنیان و نظارت بر اجرا" که وابسته به نهاد ریاست جمهوری می باشد تشکیل شده تا شرکت هایی که در زمینه تجاری سازی ایده ها و تبدیل طرح های علمی به محصولات صنعتی و کالاها فعالیت داشته را شناسایی کرده و مورد حمایت های مختلفی قرار دهند. شرکت هایی که به این طریق انتخاب شده و از حمایت های این نهاد بهره مند می شوند اصطلاحاً شرکت های دانش بنیان نامیده می شوند.
تعریف دقیقی که کارگروه در مورد شرکت های دانش بنیان ارائه داده است به این شرح می باشد:
شرکت یا مؤسسه خصوصی یا تعاونی است که به منظور همافزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش محور، تحقق اهداف علمی و اقتصادي (شامل گسترش و کاربرد اختراع و نوآوري) و تجاري سازي نتایج تحقیق و توسعه (شامل طراحی و تولید کالا و خدمات) در حوزه فناوري هاي برتر و با ارزش افزوده فراوان به ویژه در تولید نرم افزارهاي مربوط تشکیل میشود و بر اساس معیارهاي مورد نظر این آئین نامه، به تأیید کارگروه میرسد.
به این ترتیب شرکت های دانش بنیان با ارتباط بین دو حوزه علم و صنعت موجب تولید علم و درآمد بطور همزمان میگردد. استفاده از علوم تئوری افراد که در دانشگاهها و مراکز علمی فرا میگیرند و عملی کردن آنها به منظور ساخت و تولید کالاهای صنعتی که درنهایت منجر به رشد اقتصاد و توسعه خواهد شد برنامه و هدف اصلی شرکت های دانش بنیان می باشد.
کارگروه ارزیابی، شرکت های دانش بنیان را به سه دسته تقسیم کرده است که به شرح زیر می باشند:
- شرکت های تولید کننده کالاها و خدمات دانش بنیان:
شرایطی که این شرکت ها بایستی داشته باشند به این شرح است که؛ طی آخرین سال مالی شرکت که در اظهارنامه شرکت درج شده است بایستی حداقل 50 درصد از درآمد آن سال شرکت مربوط به فروش کالاها و خدماتی باشد که مشمول معیارهای کارگروه بوده و از موارد دانش بنیان باشد. شرکت بایستی حداقل 3 نفر نیروی کار تمام وقت داشته باشد.
- شرکت های نوپا
شرکت های نوپا در خصوص شرکتهای تازه تاسیس و حمایت از آنها تعریف شده اند که بایستی معیارهای ذیل را داشته باشند تا جزو شرکتهای دانش بینان قرار بگیرند:
این نوع شرکت ها بایستی لااقل محصولات و کالاهای تعریف شده به عنوان دانش بنیان را در حدود نمونه آزمایشگاهی تولید و ارائه نمایند. همچنین 3 سال از تاریخ تاسیس آنها گذشته باشد و لااقل دارای 2 نیروی کار تمام وقت باشد که یکی از آنها در زمینه تولید محصولات و کالاهای دانش بنیان تخصص داشته باشد.
- شرکتهای صنعتی دارای فعالیت دانش بنیان
به منظور انتقال فناوری های نوین و برتر و دانش و تکنولوژی روز به شرکت های صنعتی بزرگ و هدایت آنها به سمت شرکت های دانش بنیان، شرکت های صنعتی که دارای شرایط ذیل باشند به عنوان شرکت دانش بنیان شناخته می شوند:
الف – شرکت هایی که لااقل 10 درصد از درآمد آنها در آخرین سال مالی، مربوط به فروش کالاها و خدمات دانش بنیانی باشد که مورد تایید کارگروه ارزیابی، باشد. همچنین حداقل دارای 3 نفر نیروی نسانی تمام وقت باشد.
ب – شرکتهایی که لااقل 50 درصد از درآمد آخرین سال مالی آنها که در اظهارنامه مالیاتی شرکت بیان شده است، مربوط به کالاهایی باشد که لزوماً دانش بنیان نباشند اما فروش آنها از طریق تجهیزات یا فرآیندهای مورد تایید کارگروه ارزیابی باشد. در این مورد هم شرکت بایستی دارای حداقل 3 نفر نیروی کار انسانی تمام وقت باشد.
اما ثبت شرکت دانش بنیان شامل چه مراحلی خواهد شد؟
شرکت های دانش بنیان، در قانون تجارت به عنوان یکی از انواع اشخاص حقوقی تعریف و بیان نشده است. بنابراین برای ثبت شرکت دانش بنیان بایستی ابتدا اقدام به ثبت یکی از اشخاص حقوقی تعریف شده در قانون تجارت ایران، نزد اداره ثبت شرکتها نموده و سپس اقدامات لازم برای تبدیل به شرکت دانش بنیان از طریق معاونت ریاست جمهوری و کارگروه مخصوص انجام شود.
معمولاً اشخاصی که قصد تبدیل شرکت خود به یک شرکت دانش بنیان را داشته باشند، ابتدا اقدام به ثبت شرکت سهامی خاص می نمایند. برای ثبت شرکت سهامی خاص دست کم به تعداد 3 نفر سهامدار نیاز داریم که با تشکیل جلسه ای تصمیمات لازم در خصوص ثبت شرکت را اتخاذ میکنند. اولین اقدام سهامداران یا موسسین انتخاب اعضای هیئت مدیره می باشد که بایستی از بین خود سهامداران انجام شود و افرادی به غیر از سهامداران شرکت، امکان حضور در هیئت مدیره شرکت را ندارند. سپس با معرفی دو بازرس به منظور انجام امور مالی شرکت و تصویب اساسنامه مورد نظر اقدامات ثبت شرکت سهامی خاص انجام خواهد شد.
لازم به ذکر است در عین حالیکه شرکت قصد تبدیل به شرکت دانش بنیان را دارد اما در زمان ثبت شرکت، امکان استفاده از عنوان دانش بنیان در نام شرکت را ندارند و پس تبدیل شرکت سهامی خاص به شرکت دانش بنیان امکان افزودن این عنوان به نام شرکت می باشد.
برای اطلاع بیشتر از روند ثبت انواع شرکت و تبدیل آن به شرکت دانش بنیان می توانید با مشاوران موسسه ثبتی حقوقی ویونا تماس حاصل نمایید.