EPC یا بصورت کامل Engineering, procurement and constructionion زمانی به یک پیمانکار تخصیص داده می شود که از صفر تا صد یک پروژه یعنی از زمان طراحی تمام یا قسمتی از یک طرح تا زمان تامین مواد و اجرا و راه اندازی و نهایتا حتی موضوعات آزمایش و تست کارایی و تمامی خدمات مرتبط با یک پیمان را انجام دهد و نهایتا بصورت کامل پروژه را به کارفرما تحویل دهد.
در واقع شرکت هایی که دارای رتبه و EPC می شوند در قرار داد های خود یک پروژه را از کارفرما تحویل می گیرند و نهایتا در زمان اتمام که در مدت زمانی توافق شده است به کارفرما بصورت کامل تحویل می دهند.
در واقع در بین کارفرمایان و پیمانکاران به این نوع شرکت های پیمانکار شرکت های کلید در دست هم اطلاق می شود به این مفهوم که کارفرما ابتدا کار را تحویل پیمانکار می دهد و بعدا تنها با یک کلید می تواند کل پروژه را بصورت آماده و بدون نقص تحویل بگیرد و در واقع بهره برداری از کار را آغاز نماید. در جریان چنین پروژه هایی کارفرما تنها طرح و یا پروژه خود را تحویل کارفرما می دهد و در زمان طرح هیچ دخالت و یا مسئولیتی را متقبل نمی شود و در کل تمامی مسئولیت اجرای یک طرح به عهده پیمانکار خواهد بود.
شرکت های دارای رتبه EPC یا رتبه طرح و ساخت را بصورت کلی به دو نوع شرکت تقسیم می کنند:
- شرکت های دارای رتبه بندی طرح و ساخت یا رتبه EPC صنعتی
- شرکت های دارای رتبه بندی طرح و ساخت و یا رتبه EPC غیر صنعتی
لزوم دریافت رتبه طرح و ساخت یا EPC
با توجه به اینکه بعضا دولت و یا برخی از نهاد های خصوصی تر و بعدها کارفرمایان حقیقی حتی تمایل و یا تخصص لازم را برای ورود و بررسی و صرف زمان زیاد در خصوص انواع قسمت های اجرایی یک پروژه نداشتند و به منظور اطمینان از اینکه یک پروژه با بهترین شکل و شرایط ممکن و بصورت تخصصی و کاملا حرفه ای انجام می شود معاونت نظارت راهبردی به عنوان یک سازمان مستقل در موضوع رتبه بندی شرکت هایی که توانایی اجرای انواع پروژه های صنعتی و غیر صنعتی را داشتند ورود پیدا کرد و با ارائه این مجوز و یا رتبه این اعتماد را به شرکت ها و سایر افراد حقوقی و حقیقی داد که برخی از شرکت ها قابلیت انجام این پروژه ها را بصورت تمام و کمال و با عهده دار شدن مسئولیت کامل دارند.
در واقع این سازمان یعنی معاونت نظارت راهبردی با ارائه این رتبه به برخی از شرکت ها پس از بررسی این شرکت ها از نقطه نظرات متفاوت آنها را دارای شرایط لازم برای قبول مسئولیت صفر تا صد یک پروژه در بخش های متفاوت پروژه اعم از طراحی، مهندسی، تدارکات، تامین، ساخت، نصب و نهایتا راه اندازی می داند.
رتبه EPC در اصل نشان دهنده میزان توانایی و تخصص شرکت های دارای این رتبه می باشد و بسیاری از کارفرمایان با استناد به این رتبه پروژه های خود را که قصد دخالت و یا صرف زمان زیاد در آنها را ندارند در واقع برون سپاری می کنند.
شرکت هایی که موفق به دریافت رتبه طرح و ساخت یا EPC می شوند می توانند به مدت 4 سال و در طول زمان اعتبار این رتبه بندی که چهار ساله است در اولویت واگذاری تسهیلات ارزی و ریالی قرار گرفته و از امتیازات ویژه دولتی نیز بهره مند شوند.
انواع رشته های مرتبط با رتبه EPC
شرکت هایی که قصد دریافت رتبه طرح و ساخت را دارند به رشته های اصلی زیر تقسیم می شوند :
- رشته های مرتبط با ساختمان مانند معماری داخلی، نوسازی بافت های فرسوده، مقاوم سازی ، آموزشی ورزشی و بهداشتی و نهایتا تجاری و اداری
- رشته های آب
- رشته راه
- رشته های کشاورزی
- رشته های فرهنگی و تاریخی
مزایای اخذ رتبه EPC
حقیقت این است که در ایران کمتر شرکت هایی وجود دارند که هر سه توانایی مهندسی، تدارکات و اجرا را هم زمان داشته باشند و یا علی رغم داشتن سرمایه های کافی خیلی به سمت دریافت این رتبه بندی نرفته اند و شاید دلیل ان این باشد که این شرکت ها از اعتبار و مزایای این نوع رتبه بندی آگاهی لازم را ندارند.
معمولا شرکت هایی که اقدام به اخذ رتبه EPC با توجه به نوع موضوعایت کاری که دارند سود و منافع زیادی را به دست می آورند هر چند گاها این نوع پروژه ها ریسک پذیری زیادی را هم می طلبد.
بسیاری از فرآیند های ساخت و ساز، ترمیم و نوسازی و یا اصلاح ساختارهای بافت های مختلف با دانش و تخصص شرکت های دارای رتبه EPC امکان پذیر است و این موضوع در بسیاری از کشورهای دنیا به اثبات رسیده است.
این نوع شرکت ها نه تنها می توانند خود دارای سود و منافع زیادی شوند بلکه این اطمینان را به شرکت ها و دولت ها می دهند که می توانند بدون نگرانی و صرف زمان زیاد با بهترین امکان طرح ها و پروژه های خود را تکمیل نمایند. کارفرماها در این حالت اعتماد بیشتری می کنند زیرا خود نیز از منافع زیادی بهره مند می شوند که از عمده ترین آنها می توان به صرفه جویی در زمان، نداشتن نیروی کار برای پروژه، تمرکز بر روی کارهای اجرایی تخصصی خود، اطمینان از تخصصی تر شدن کار و البته تا حدودی هم صرفه جویی مالی را اشاره کرد.
ویژگی های اصلی رتبه طرح و ساخت یا EPC
- پیمانکاران کاملا با اختیار و خواست خود می توانند انواع تجهیزات و تکنیک ها را به کار گیرند و می توانند برنامه زمانبندی خود را داشته باشند.
- پیمانکاران استقلال کاری زیادی دارند و سایرین حتی کارفرما در کار او دخالتی نخواهد داشت.
- با توجه به اتخاذ تصمیم ها و انجام اصول مورد نظر پیمانکار سرعت اجرای طرح ها بسیار بیشتر خواهد بود.
- پیمانکاران به منظور ارتقا رتبه بندی خود و در ضمن بهتر شدن رزومه کاری خود و البته دریافت مطالبات و اقساط توافق شده از کارفرما خود را ملزم به استفاده از بهترین تجهیزات و با بالاترین کیفیت می کنند.
- پیمانکاران می توانند در زمان های مختلف پروژه را تقسیم بندی کنند ولی با این وجود به دلیل تعهد به اتمام کار در زمان مشخص معمولا سرعت انجام کار بالا است.
- به دلیل تخصص و دانش بالای پیمانکار معمولا مشاوران و کارفرمایان به ایده ها و نظرات آنها احترام بیشتری می گذارند و در کار آنها کمتر دخالت می کنند.
- معمولا در این نوع پروژه ها ارائه طرح اولیه اهمیت زیادی دارد و کارفرماها نیز بر اساس همین طرح اولیه بعدا پروژه را تحویل خواهند گرفت.
- توافقات و نحوه پرداخت در این نوع پروژه ها اهمیت زیادی دارند و در مفاد قرارداد معمولا مطرح می شوند. در این نوع پروژه ها معمولا هم سرعت کار و هم پرداخت به خوبی با هم هماهنگی می شوند زیرا بر اساس پیشرفت کار است که پول دریافت می شود و در صورت عدم پرداخت پروژه متوقف خواهد شد.
- کارفرمایان می توانند قبل از شروع پروژه هر نقطه نظر و یا خواسته ای که دارند را بیان کنند تا در پروژه در صورت توافق اجرا شود.
- معمولا به دلیل طراحی تخصصی و اجرای اقتصادی میزان هزینه ها هم برای کارفرما و هم پیمانکار به صرفه خواهد بود.
شرایط صدور رتبه EPC
همانگونه که توضیح داده شد رتبه EPC یا رتبه طرح و ساخت تنها به شرکت هایی اعطا می شود که بتوانند تخصص و توان لازم خود را در زمینه طراحی، مهندسی و اجرا به اثبات برسانند. شرکت هایی که خواهان دریافت این رتبه هستند باید ابتدا رتبه 1 و بعدا 2 مشاور و سپس رتبه پیمانکاری را اخذ کرده باشند و بعدا برای دریافت این رتبه اقدام نمایند.
شرکت هایی که این سه مرحله را پشت سر گذاشته باشند می توانند برای دریافت رتبه EPC با مهیا کردن شرایط زیر اقدام نمایند:
- دریافت رتبه 1 و 2 مشاور
- دریافت رتبه بندی پیمانکاری
- این نوع شرکت ها باید موضوع فعالیت خود در شرکت را هم در قالب طراحی هم اجرا و هم مهندسی دیده باشند
- هئیت مدیره این شرکت ها باید بر اساس آیین نامه رتبه بندی مشاور چیدمان شده باشد
- هیئت مدیره شرکت باید در رتبه پیمانکاری امتیاز کسب کرده باشند و این امر الزامی است. ضمن اینکه کارمندان و پرسنل هم باید رتبه مشاور را کسب کرده باشند.
در نظر داشته باشید که رتبه EPC به شرکت هایی تعلق می گیرد که هم در موضوع طراحی، هم مهندسی و هم اجرا و راه اندازی فعالیت داشته باشند. مدت اعتبار این گواهینامه 4 ساله است. ضمن اینکه باید مهندسین شرکت که فعالیت نصب، راه اندازی و کنترل کیفی کار را بر عهده دارند باید شرایط لازم را داشته باشند.
مراحل دریافت رتبه EPC
معاونت نظارت راهبردی ریاست جمهوری به عنوان یک سازمان مستقل و حرفه ای کار بررسی صلاحیت شرکت ها و صدور رتبه و گواهینامه EPC را عهده دار می باشد. لذا علاقمندان به این رتبه باید خود و یا مشاور حقوقی آنها به این سازمان مراجعه و درخواست دریافت این رتبه را بصورت کتبی بدهند.
کارشناسان این سازمان در زمان مشخص اقدام به بررسی مدارک لازم اعم از داشتن گواهینامه ها ، رتبه ها و صلاحیت های لازم نموده و سپس تمامی اعضا هیئت مدیره، مهندسین و پرسنل برای داشتن شرایط لازم در صورت نیاز بررسی می شوند. توان اجرایی شرکت ، دارایی ها و سرمایه شرکت بررسی و نهایتا در صورت داشتن شرایط لازم این شرکت ها موفق می شوند برای یک دوره 4 ساله این رتبه را به دست بیاورند.
موسسه حقوقی وینا به عنوان یک موسسه حقوقی حرفه ای و با سابقه در زمینه دریافت انواع رتبه شرکت ها آماده عقد قرار داد و همکاری با شرکت هایی است که خواهان ورود به این حوزه و دریافت رتبه EPC می باشند. کارشناسان ما از برترین کارشناسان حقوقی کشور بوده که به خوبی به شما مشاوره و در کمترین زمان ممکن رتبه مورد نظر را برای شما دریافت خواهند کرد.